Spis treści
Oprócz podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych jakie należy wykonywać w domu jakimi jest regularne przycinanie pazurków, kąpiele i dbanie o sierść bardzo ważne jest również dbanie o higienę uszu czworonogów. Choroby uszu są bowiem (zaraz po problemach skórnych) jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u weterynarza w naszym pupilem. Obok węchu i wzroku, słuch to jeden z najważniejszych zmysłów dla psa. Dzięki niemu nasz czworonóg poznaje otaczający go świat. Psy słyszą otaczające dźwięki o znacznie wyższej częstotliwości niż ludzie. Słuch służy im zresztą nie tylko do odbierania bodźców z zewnątrz. Zwierzęta używają go także żeby komunikować się między sobą, jak i pozostałymi gatunkami.
Niestety anatomia psiego ucha utrudnia jego czyszczenie, a także samoistne pozbywanie się zanieczyszczeń, które dostają się głęboko do środka. W psim uchu jest ciemno, ciepło i wilgotno co sprzyja powstawaniu zapaleń o różnym podłożu, zarówno bakteryjnym, jak i grzybiczym. Niektóre rasy psów ze względu na specyficzną budowę ucha są znacznie bardziej narażone na schorzenia uszu niż inne psy innych ras. Te najbardziej podatne na infekcje to wszystkie rasy długouche, które mają oklapnięte uszy, co przekłada się na niedostateczną wentylację.
Budowa ucha psa
W budowie psiego ucha możemy wyróżnić trzy jego części:
- ucho zewnętrzne – w porównaniu z ludzkich uchem ma znacznie dłuższy kanał uszny. Posiada on kształt przypominający literę “L”, co dodatkowo utrudnia jego czyszczenie. To w tej części ucha znajdują się gruczoły łojowe i apokrynowe. Gruczoły te produkują wydzielinę – woskowinę. Granicę między uchem zewnętrznym, a środkowym stanowi błona bębenkowa
- ucho środkowe – to tutaj znajdują się trzy kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Są one odpowiedzialne za odbieranie bodźców i fal dźwiękowych
- ucho wewnętrzne – tutaj w znajdują się receptory słuchowe i równowagi.
Objawy wskazujące na infekcję i stan zapalny ucha, które wymagają interwencji weterynaryjnej
- drapanie uszu
- bolesność ucha
- obrzęk ucha
- nadmierne potrząsanie łbem
- obecność wydzieliny
- przykry zapach wydobywający się z ucha
- piszczenie psa
- strupy
- bardzo ciepłe w dotyku ucho
- przechylanie głowy na bok
Pies może sygnalizować któreś z objawów już w początkowej fazie zapalenia. Nie zawsze jednak uda się właścicielowi je wyłapać i w porę zainterweniować, dlatego ważne jest, aby dokładnie przyglądać się zrachowaniom czworonoga, a także regularnie kontrolować stan ich uszu. Niewielkie zabrudzenia nie świadczą jeszcze o stanie zapalnym. Warto kontrolować ilość woskowiny, ponieważ jej nadmiar, a także niedobór sprzyjają rozwijaniu się infekcji, ponieważ to ona pełni funkcję ochronne ucha.
Jak sprawdzać stan uszu czworonoga?
Przede wszystkim należy być bardzo delikatnym, ponieważ zbyt natarczywe i niedelikatne ruchy mogą wyrządzić więcej krzywd niż pożytku. Na samym początku należy delikatnie odchylić ucho i wywinąć w taki sposób żeby mieć do niego wygodny dostęp. Kontrolę uszu trzeba przeprowadzać przy dobrym świetle dziennym, można też wspomóc się latarką. Należy zwrócić uwagę na stopień zabrudzenia ucha, kolor skóry, zapach, który się w niego wydostaje, a także temperaturę ucha, która nie powinna znacząco odbiegać od temperatury całego ciała psa.
Jak przyzwyczaić psa do czyszczenia ucha?
Każdy zabieg pielęgnacyjny w odczuciu psa jest czymś nowym i nienaturalnym. Dlatego tak istotne jest, aby już od małego szczeniaka przyzwyczajać do zabiegów pielęgnacyjnych. Oswajanie malucha z dotykaniem różnych części jego ciała, sprawi, że pies będzie traktował taką sytuację jak coś normalnego. Jeśli zabiegi będziemy przeprowadzać ostrożnie i nagradzać psa za posłuszeństwo, to kontrola stanu uszu nie będzie dla naszego pupila w najmniejszym stopniu stresująca.
Na kontrolę i czyszczenie ucha najlepiej jest wybierać taką porę kiedy, pies jest zmęczony po wspólnej zabawie albo śpiący. Przydadzą się też smaczki lub zabawki, które nasz czworonożny przyjaciel lubi. Nie wolno przechodzić od razu do czyszczenia ucha, ale stopniowo oswajać psa z dotykiem. Nie należy robić nic na siłę. Jeśli zauważymy opór lub dyskomfort, który pupil okazuje dobrze jest przerwać czynności i spróbować za jakiś czas. Koniecznie musimy pamiętać o nagradzaniu psa za dobre zachowanie. Jeśli pies zaakceptuje dotykanie i masowanie uszu można przejść do kolejnego etapu jakim jest właściwe czyszczenie. Powoli, delikatnie i niezbyt długo. Lepiej stosować zasadę krócej, a częściej, ponieważ podczas zbyt długiego zabiegu pies może zacząć się niepokoić, a cała nasza praca pójdzie na marne.
Jak często czyścić psu uszy?
Nie da się jednoznacznie powiedzieć co ile należy czyścić psu uszy. Jest to kwestia indywidualna każdego zwierzęcia. Zależy to przede wszystkim od kilku czynników. Są rasy, które bardziej narażone są na wystąpienie infekcji i stanów zapalnych z powodu budowy ucha. Są to to między innymi cocker spaniele, beagle czy bassety czy bloodhoundy. Niektóre razy są narażone na infekcje z powodu wąskiego kanału słuchowego, przez co częściej borykają się ze schorzeniami ucha. Na takie schorzenie zapada na przykład shar-pei. Innym czynnikiem, który może sprzyjać rozwijaniu się infekcji jest obfite owłosienie, które blokuje dopływ powietrza. Obecność włosów w uszach blokuje ich prawidłową wentylację. Problem ten dotyczy między innymi shih-tzu czy yorkshire terriera. Aby ułatwić wentylowanie ucha należy takie włosy regularnie wyrywać.
Występują również czynniki niezależne od samej budowy ucha, jak alergie, choroby dermatologiczne, urazy, a także osłabiony układ immunologiczny. Psy, które często przebywają w wodzie powinny mieć uszy kontrolowane regularnie, najlepiej codziennie.
Czym czyścić uszy psa?
Do czyszczenia uszu psów używamy specjalnych preparatów do czyszczenia uszu psa. Najwygodniejsze jest używanie preparatów w formie płynu. Wiele z dostępnych preparatów posiada aplikator, który ułatwia wprowadzanie płynu do środka ucha. Jeśli akurat nie dysponujemy odpowiednim preparatem to można ewentualnie użyć soli fizjologicznej lub przegotowanej wody. Nie wolno używać wody utlenionej, alkoholu ani spirytusu. Nie wolno także stosować preparatów przeznaczonych dla ludzi, ponieważ skóra ludzi ma inny odczyn pH niż skóra czworonogów, dlatego może dojść do podrażnień. Nie zaleca się też stosowania waty, ani patyczków przeznaczonych dla ludzi, ponieważ mogą one zapychać kanalik słuchowy psa, co w rezultacie wymaga interwencji weterynarza. Poza preparatami dostępne są nakładki na palec, wykonane z mikrofibry zawierającej cząsteczki srebra, które znane są ze swoich antybakteryjnych i przeciwgrzybiczych właściwości. Taką nasadkę nakładamy na palec i delikatnie masujemy wewnętrzną część psiego ucha. Przydatne będą również patyczki specjalnie opracowane do pielęgnacji psich uszu. Są one znacznie grubsze niż te dla ludzi a przez to o wiele bezpieczniejsze w stosowaniu. Kiedy w uchu pojawi się stan chorobowy, to nie należy go samodzielnie czyścić. Konieczne będzie udanie się do weterynarza, który odpowiednio zdiagnozuje przyczynę i dobierze odpowiednie leczenie.
Jak czyścić uszy psa?
Na samym początku należy delikatnie podwinąć ucho psa, a następnie wprowadzić do niego odpowiednią ilość płynu. Używamy do tego aplikatora, który znajduje się w komplecie z praktycznie każdym preparatem do pielęgnacji psich uszu. Wlany płyn delikatnie rozsmarowujemy pozwalając mu dostać się do zakamarków ucha. Następnie należy psu pozwolić wytrzepać ucho. Kolejną czynnością będzie usunięcie pozostałego w uchu brudu i nadmiaru wydzieliny. Korzystamy przy tym z pomocy gazika, płatka kosmetycznego, pałeczek lub specjalnych chusteczek. Kluczowa podczas zabiegu czyszczenia ucha jest delikatność – zbyt długie lub nie delikatne masowanie będzie nieprzyjemne dla czworonoga, a co gorsza może prowadzić do podrażnień.