Choroby skóry u psów – objawy, leczenie, przeciwdziałanie – Alergie, Zapalenie skóry, pasożyty

Choroby skóry to jedna z najczęstszych przypadłości, które dotykają naszych czworonożnych przyjaciół. Dzięki widocznym objawom na szczęście udaje się je dość szybko wykryć i wdrożyć leczenie. Niestety skóra codziennie poddawana jest wielu testom jak chociażby czynniki atmosferyczne. Oprócz predyspozycji rasowych i genetycznych wpływ na schorzenia skóry mają takie czynniki jak wiek, sposób żywienia, styl życia, higiena oraz środowisko w jakim na co dzień pies przebywa.

Budowa skóry

Skóra to największy narząd o złożonej budowie. W zależności od wielkości psa oraz jego rasy skóra stanowi aż około 12-20% masy całego ciała. .
Skóra niezależnie od wielkości psa, jak i jego rasy składa się z trzech warstw: 

• naskórek 
• skóra właściwa 
• hipoderma czyli tkanka podskórna

Wytworem skóry są także włosy i pazury. Skóra stanowi pewnego rodzaju barierę chroniącą świat zewnętrzny od tego, co znajduje się wewnątrz psa. Zabezpiecza organizm przed szkodliwymi czynnikami środowiskowymi. To najważniejsza funkcja skóry.

Objawy chorób skóry u psów

Objawy chorób skóry u psów mogą być różne i objawiać się w różny sposób w zależności od konkretnego schorzenia czy jego nasilenia. Każda zmiana w wyglądzie skóry powinna zapalić w naszej głowie lampkę ostrzegawczą, a miejsce zmian powinno być dokładnie obserwowane i w razie pogorszenia skonsultowane z lekarzem weterynarii.

Do objawów zalicza się między innymi:

• zaczerwienienie 
• pokrzywka 
• krosty 
• bąble wypełnione surowicą 
• łuszczenie się skóry 
• miejscowe wyłysienia 
• ogólne wyłysienia 
• nadmierne drapanie się, wylizywanie, wygryzanie 
• przykra woń 
• ropa
• zmiana koloru skóry 
• łupież 
• zrogowacenia 

Niestety choroby skóry te są na tyle ogólne, że bez dogłębnej analizy i wykonania specjalistycznych badań ciężko postawić dokładną diagnozę. Wiele chorób bowiem na pierwszy rzut oka wygląda bardzo podobnie przez co postawienie diagnozy bez wnikliwych badań często kończy się niepowodzeniem. Najczęściej stosowanym badaniem dermatologicznym jest pobranie zeskrobin oraz wykonanie badania cytologicznego. Te szybkie, proste i łatwe do wykonania na miejscu w gabinecie weterynaryjnym badania stosuje się w przypadku utraty włosa, łuszczenia się skóry, strupów oraz krost. Do wykonania badania zeskrobin używa się szpatułki lub ostrza stępionego. Następnie pobrany materiał sprawdza się pod mikroskopem. 

Powody chorób skóry u psów

Choroby skóry u psa to jedna z najczęstszych dolegliwości, które atakują naszego czworonożnego przyjaciela. Przyczyn zmian skórnych jest naprawdę wiele, dlatego odpowiednio dobrana forma leczenia to klucz do sukcesu i całkowitego wyleczenia.
Schorzenia skóry, inaczej nazywane dermatozami są nabytymi lub uwarunkowanymi genetycznie chorobami. Powody chorób skóry można podzielić na kilka głównych grup. Najczęściej wywołane są przez:
-alergie (pokarmowe, kontaktowe, wziewne)

• pasożyty 
• bakterie 
• wirusy 
• grzyby 
• wahania hormonów 
• schorzenia wewnętrzne 
• spadek odporności towarzyszący chorobie 
• niedobory żywieniowe 
• zaburzenia behawioralne
• zaburzenia środowiskowe

Bakteryjne choroby skóry na przykład:

• zapalenie fałdów 
• hot spot, czyli ostre zapalenie skóry 
• trądzik 
• ropne zapalenie nosa 
• ropne zapalenie przestrzeni międzypalcowych
• ropne zapalenie skóry 
• promienica 
• gruźlica
• ziarniniaki atypowe

Znaczna część chorób skórnych wywołana jest przez inwazję pasożytów zewnętrznych jak:

• nużyca
• kleszcze
• świeżb 
• pchły 
• wszawica 
• muszyca 
• larwy tęgoryjca 

Nadwrażliwość skóry mogą wynikać z nadwrażliwości na przykład na: 

• atopowe zapalenie skóry 
• pokrzywka 
• alergia pokarmowa 
• alergiczne pchle zapalenie skóry 
• ukąszenie po komarach 
• alergiczne kontaktowe zapalenie skóry 

Czasem przyczyna może leżeć zupełnie gdzieś indziej jak na przykład

• zmiana kosmetyków 
• zbyt częste kąpiele
• uszkodzenia mechaniczne skóry 
• oparzenia wskutek promieniowania UV 
• kontakt z rośliną uczulającą 
• kontakt z środkami chemicznymi
• nieprawidłowa pielęgnacja 
• brak regularnej pielęgnacji
  

Jak leczy się choroby skóry?

Leczenie chorób skóry mogłoby wydawać się z pozoru proste. Jednak wszystko zaczyna się w momencie, kiedy postawiona jest prawidłowa diagnoza, dlatego tak ważne jest udanie się w celu dokładnego rozpoznania choroby do lekarza weterynarii, który dobierze odpowiednie i ukierunkowane leczenie. Choroby 0skóry można leczyć poprzez szamponoterapię, podawanie leków miejscowych, doustnych i podskórnych, wyeliminowanie czynnika alergizującego w przypadku schorzeń wywołanych przez alergie kontaktowe, wziewne czy pokarmowe.

Szamponoterapia

Szamponoterapia to jeden ze sposobów walki z problemami skórnymi. Terapia ta polega na stosowaniu szamponów leczniczych zgodnie ze wskazaniami lekarza weterynarii.
Ten sposób terapii wspomaga ;leczenie, łagodzi objawy oraz poprawia ogólny komfort czworonoga. Bardzo ważne jednak jest dobranie odpowiedniego szamponu – przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym, przeciwświądowym, przeciwłojotokowym. Dzięki doborze odpowiedniemu szamponowi jesteśmy w stanie ograniczyć rozwój bakterii, pasożytów, drożdżaków, oczyścić skórę i przyspieszyć regenerację. W szamponoterapii nie tylko ważny jest wybór odpowiedniego szamponu ale także stężenie substancji czynnej.

Leki 

Leki w przypadku problemów skórnych dzielą się na te aplikowane miejscowo, jak i podawane do pyszczka. Leki stosowane miejscowo odkażają skórę, a także działają czynnie w formie antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych czy o działaniu przeciwświądowym.
Leki aplikowane miejscowo mają tą zaletę, że aplikuje się je bezpośrednio na chore miejsce, dzięki czemu skutkuje do niemal natychmiastowym działaniem.

Leki mogą być także podawane bezpośrednio do pyska lub podskórnie. Są to leki ogólnie podnoszone odporność, antybiotyki, przeciw konkretnym grzybom, bądź wirusom.

Niestety wiele z tych leków to dość mocne leki, które obciążają także nerki czy wątrobę. W takim wypadku lekarz weterynarii zaleci stosowanie dodatkowych tabletek osłonowych a po zakończonej terapii zleci badanie krwi, aby upewnić się, że do niepokojących zmian nie doszło.

Kiedy należy iść do weterynarza

Do weterynarza należy wybrać się zawsze, kiedy zaobserwujemy niepokojące zmiany naskórne a także znaczące zmiany w zachowaniu czworonoga, ponieważ zmiany skórne mogą być objawem towarzyszącym wielu poważniejszym chorobom. Do objawów naskórnych zalicza się między innymi:

• miejscowe wyłysienia 
• plamy na skórze w innym kolorze niż skóra 
• pokrzywka 
• wrzody 
• krosty 
• bąble 
• rogowacenie skóry 
• nieprzyjemna woń 
• uporczywy świąd 
• nadmierne drapanie i wygryzanie sierści
• nadmierne ocieranie się psa o napotkane przedmioty 

Każda zmiana skórna powinna być skonsultowana z lekarzem weterynarii, który fachowym okiem oceni i zleci dalsze badania w celu ustalenia przyczyny.  Niestety bez szybkiej reakcji opiekuna schorzenia te mogą przybierać na sile. Szybkie zdiagnozowanie i określenie sposobu leczenia minimalizuje ryzyko poszerzania się choroby. Objawy chorób skórnych są podobne i charakterystyczne dla wielu chorób, dlatego proces diagnostyczny powinien zostać powierzony weterynarzom. Nie stawiajmy diagnozy w domu ani tym bardziej nie podejmuje leczenia na własną rękę. 

Zignorowanie zmian skórnych najczęściej prowadzi do pogorszenia się stanu skóry oraz następujących powikłań. Brak szybkich działań oraz wdrożenia natychmiastowego leczenia znacznie wydłuża cały proces leczenia i odbudowy skóry.

Należy także skontaktować się z lekarzem weterynarii, gdy u pupila zauważymy znaczne różnice w zachowaniu i ogólnym samopoczuciu. Takimi zmianami może być osowiałość, brak apetytu, biegunki oraz wymioty. My sami jako opiekunowie najlepiej znamy swoje zwierzaki, dlatego zauważymy odstępstwa od normy warto skonsultować się z lekarzem weterynarii i sprawdzić przyczynę tego nagłego pogorszenia.

Najczęstsze choroby skóry

Świerzb to pasożytnicza choroba, która groźna jest także dla człowieka, ponieważ z łatwością się przenosi na innego żywiciela. Świerzb cechuje się zmianami skórnymi w okolicy pyska, oczu, uszu, pachwin oraz łokci. Czasem jednak świerzb inaczej nazywany świerzbowcem atakuje całe ciało doprowadzając do zmian skórnych w różnych częściach ciała. Chorobie tej nieodłącznie towarzyszy silny świąd, który doprowadza do uszkodzeń skóry i ran. Świerzb to schorzenie niezwykle zaraźliwe, dlatego po wykryciu go należy także zdezynfekować i porządnie odkazić legowisko, akcesoria groomerskie, zabawki, dywany, meble i podłogi. W przypadku posiadania innych zwierząt sprawdzić także je pod kątem świerzba.

Grzybica skóry to kolejne dość popularne schorzenie, które atakuje skórę naszych pupili. Niestety choroby o podłożu grzybiczym są dość uciążliwe a ich objawy są zróżnicowane w zależności od nasilenia infekcji i jej rodzaju. Psy mogą zarazić się poprzez kontakt z innym chorym zwierzęciem lub nosicielem. Zakażenie wzrasta, kiedy grzyb dostanie się w miejsce uszkodzonej skóry, bądź gdy pupil posiada obniżoną odporność organizmu. Grzybica to choroba zakaźna, która nie tylko może z łatwością zaatakować inne zwierzęta ale i ludzi. W przypadku potwierdzenia grzybicy u zwierzęcia należy zachować szczególną ostrożność podczas kontaktów i zadbać o higienę.

Zapalenie skóry to choroba dziedziczna, która występuje także u ludzi. To przewlekła dolegliwość, której nie da się w pełni wyleczyć, ponieważ ma skłonności do nawracania. Samo rozpoznanie i terapia nie są proste, ponieważ atopowe zapalenie skóry przyjmuje różne stopnie nasilenia. Podczas choroby pojawia się świąd, potliwość, zapalenie spojówek i ropna wydzielina. Do atopowego zapalenia skóry niektóre rasy mają większą predyspozycje. Zaliczają się do nich między innymi dalmatyńczyki, setery, boksery, chow chowy i shar pei.

APZS czyli alergiczne pchle zapalenie skóry to choroba wywołana przez ukąszenie pchły, które może dotknąć zwierzęta w każdym wieku. Zawarte w ślinie składniki powodują nadwrażliwość a także zmiany skórne. Ponadto pchły przenoszą wiele chorób. Wystarczy jedno ukąszenie pchły, aby doszło do zakażenia. APZS towarzyszy uporczywy świąd w szczególności w okolicy grzbietu, lędźwi, pachwin oraz łap. Objawia się także miejscowymi wyłysieniem a także samookaleczaniem i rozdrapywaniem ran.

Najskuteczniejszym sposobem zwalczania APZS jest stosowanie profilaktycznych środków przeciwpchelnych. APZS jest chorobą uciążliwą, która wywołuje bolesne i drażniące zmiany skórne.

Ropne zapalenie skóry to choroba przede wszystkim bakteryjna, ale może zostać także wywołana przez alergię, reakcja na szczepienie czy pasożyty. Wysokie temperatury i wilgoć sprzyjają rozwojowi infekcji, dlatego ważne, aby dokładnie wycierać swoje czworonogi po kąpieli czy łapy po deszczowym spacerze. To ropne zapaleniu skóry towarzyszą tak zwane hot spoty czyli ropne, nieprzyjemnie pachnące rany.

Alergie to coraz częstszy problem, który nie dotyka tylko ludzi ale także i naszych czworonożnych przyjaciół. Alergie pokarmowe, środowiskowe czy kontaktowe mogą źle wpływać na sierść i ogólne samopoczucie. Wówczas najlepszym rozwiązaniem jest wyeliminowanie alergenu powodującego alergię, dzięki czemu minimalizujemy wystąpienia reakcji alergicznych. Do najczęstszych alergii zalicza się alergię pokarmową i w tym wypadku jedynym sposobem jest zmienienie karmy na taką, która nie posiada w swoim składzie uczulających alergenów czy przerzucenie się na karmę hipoalergiczną.

Drugą najczęściej powtarzającą się alergią jest alergia na trawy i pyłki, która swoje objawy daje wiosną i latem, kiedy to wszystko zaczyna kwitnąć. W ostatnim czasie wiele z alergii uznawanych początkowo za alergię na trawy zostało zdiagnozowane jako alergia na środki chemiczne, którymi pryskane są trawy, łąki czy pola. Wówczas podczas spaceru należy pilnować czworonoga, aby nie wchodził w wysokie trawy ograniczając ryzyko uczulenia i zmian skórnych. Jeśli jednak pies podczas spaceru wejdzie w trawy, łąki czy pola po spacerze warto za pomocą zwilżonej ściereczki bądź chusteczek nawilżających przetrzeć łapy i brzuch wycierając ewentualne chemikalia.

Nużyca te niewielkie mikroorganizmy żyją na skórze czworonoga zupełnie nieszkodliwie żyjąc nawet przez wiele lat nie dając żadnych objawów. Niestety w niektórych przypadkach ich obecność może przerodzić się w chorobę. Zwłaszcza, kiedy doszło do zaburzenia pracy układu immunologicznego, osłabienia odporności lub w wyniku nadmiernej ilości nużeńców. Przyczyną może być także stres, silne zarobaczenie, złe warunki życiowe czy chemioterapia. Nużyca występuje w dwóch różnych postaciach:

• miejscowej 
• uogólnionej

Objawia się wypadaniem sierści, zaczerwieniem skóry, łuszczeniem naskórka, czy stanami zapalnymi skóry kończyn.

Świerzbowiec to niewielki pajęczak, który wywołuje on silny świąd skóry. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt bezpośredni od innego zwierząt. Do objawów zalicza się silny świąd, trzepanie uszami, nadmierne drapanie, tarzanie się i ocieranie o przedmioty, ciemna i sucha wydzielina w uszach. Świerzbowiec może zaatakować uszy lub skórę czworonoga. Świerzb uszny jak sama nazwa wskazuje atakuje uszy. Przy świerzbie skórnym można zaobserwować zmiany skórne na brzuchu, łokciach, okolic łap, głowie, mostku. Skóra jest zaczerwieniona, pogrubiona i wyłysiała. Ze względu na silny, drażniący świąd może dojść do samookaleczania i zakażeń ran.

Leczenie chorób skóry w domu

Wszystkie sposoby leczenia można wykonywać w domu chyba, że problem jest na tyle poważny i w zaawansowanym stadium, że potrzebne jest indywidualne leczenie przy użyciu profesjonalnego sprzętu weterynaryjnego. Jednak podawanie leków, szamponoterapia czy wyeliminowanie alergenu drażniącego to sposoby leczenia, które bez obaw będziemy wykonywać w domu trzymajać się wskazań weterynarza. Na szczęście zwykłe choroby skóry nie wymagają bardzo inwazyjnego leczenia, a trzymając się wytycznych jesteśmy w stanie wyleczyć psa w domu. 

Nie należy jednak podejmować się leczenia na własną rękę “domowymi sposobami”. Niestety pomimo tego, że objawy chorób skóry są dość wyraźne nie są na tyle charakterystyczne, aby przypisać je do konkretnego schorzenia. Dlatego podejmowanie leczenia na własną rękę nie tylko może nie przynieść zamierzonych efektów, ale także znacznie pogorszyć stan.

Jak przeciwdziałać chorobom skóry?

Niestety pomimo naszych chęci nie jesteśmy w stanie uchronić czworonoga w 100% przed chorobami skóry. Warto jednak dołożyć wszelkich starań, aby do zakażenia nie doszło a jeśli tylko zauważymy niepokojące zmiany w porę zareagować. Do przeciwdziałań zalicza się regularna pielęgnacja dopasowana do sierści czworonoga, podawanie wysokiego jakości pożywienia dostarczającego wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz dbanie o środowisko psa.

Dieta i suplementacja

Oprócz dbania o sierść z zewnątrz przy pomocy dobrze dobranej pielęgnacji należy także zadbać o ochronę wewnętrzną. Dobrze dobrana dieta, dopasowana do potrzeb psa ze zrównoważonym poziomem białka i witamin to podstawa, która wpływa nie tylko na samopoczucie czworonoga ale także wpływa na kondycję sierści czy skóry. Codzienną dietę można suplementować za pomocą olejów, które wpływają na stan sierści i włosa oraz wzmacniają barierę ochronną skóry.

Wyeliminuj stres

Niekiedy problemy skórne i wypadanie sierści nie ma bezpośredniego związku z konkretną chorobą. Stres pogarsza samopoczucie, ale jest także negatywnym czynnikiem, który odbija się na zdrowiu i ogólnym stanie psa. Podczas nadmiernego stresu pojawia się łupież, występuje nadwrażliwość na dotyk, nadmierne wylizywanie, wygryzanie, uporczywe drapanie oraz wyłysienia. Jeśli zauważysz niepokojące zmiany, a wykluczone zostały czynniki chorobotwórcze podłoża poszukaj w otoczeniu psa. Pamiętaj, że dla pupila czynnikiem stresowym może być chociażby nagła zmiana otoczenia, duże zmiany w mieszkaniu, pojawienie się nowego członka rodziny. Postaw się na miejscu psa i spróbuj znaleźć przyczynę stresu a następnie spróbuj ją wyeliminować poprawiając tym samym samopoczucie czworonoga.

Pielęgnacja skóry na co dzień

Regularna pielęgnacja skóry i sierści to podstawa. Nie tylko w kwestii wizualnych, ale także i zdrowotnych. Zaniedbana sierść może przyczynić się do rozwoju bakterii i infekcji co w rezultacie może skojarzyć się chorobami skóry. Systematyczne przeglądanie sierści i skóry czworonoga pozwoli na wykrycie problemu i szybsze zareagowanie. Ważna jest także dokładna obserwacja zachowań psa, która pozwoli wyłapać nadmierne drapanie, wylizywanie, wygryzanie czy uporczywe ocieranie się o przedmioty. 

Pielęgnacja skóry to także pielęgnacja sierści. Niepielęgnowana sierść w przypadku psów z podszerstkiem może doprowadzić do tworzenia filców, które uniemożliwiają dotlenienie skóry co doprowadzi do zapalnych stanów. W skrajnych przypadkach konieczne może okazać się zgolenie psa na łyso. Codzienna pielęgnacja różnić się będzie w zależności od rasy, jednak nie wolno zapomnieć o regularnym szczotkowaniu a w okresie wiosenno jesiennym o dokładnym sprawdzeniu czy na pupili nie znajdują się insekty jak kleszcze. Skóra wytwarza sebum, który odpowiada za utrzymanie prawidłowego pH skóry a także odpowiada za utrzymanie wody w organizmie. Zbyt częste kąpiele zmywają sebum narażając tym samym skórę na niekorzystne działanie warunków atmosferycznych co najczęściej doprowadza do problemów skórnych. 

Bardzo ważne jest także podawanie tabletek na odrobaczenie, które nie tylko chronią przed robakami wewnętrznymi, ale także przed pchłami, wszami czy właśnie kleszczami. W okresie letnim, kiedy łąki i pola zaczynają kwitnąć po spacerze należy przemywać sierść za pomocą zwilżonej ściereczki, aby pozbyć się chemikaliów, którymi są pola pryskane. W okresie zimowym ważne jest dokładne przemywanie łap z zanieczyszczeń i soli. W Przypadku psów długowłosych czy o bujnym włosie również włosy na łapach. Sól to mocno drażniący środek, który niszczy łapy a w kontakcie z małą ranką czy przetarciem nietrudno o poważny i trudny do wyleczenia stan zapalny.

Podsumowanie 

Choroby skóry dotykają przede wszystkim szczenięta o nie wypracowanej jeszcze odporności, psy starsze oraz schorowane. Zdarza się jednak, że choroby skóry dotykają zdrowe psy w sile wieku, dlatego jeśli zauważysz niepokojące zmiany skórne u psiaka – nie lekceważ i sprawdź czym są spowodowane. Może okazać się, że powód jest błahy, ale mogą one świadczyć także o poważniejszych problemach skórnych wymagających specjalistycznego i ukierunkowanego leczenia.